Het Smits-orgel (1848) in de Lambertuskerk te Helmond

In 1848 vervaardigde Franciscus Cornelius Smits (1800-1876) een orgel voor de kerk in Oijen. Het orgel werd in de balustrade geplaatst met de claviatuur aan de rechter zijkant. Om onbekende redenen verving de orgelmaker al in 1855 de frontpijpen. In 1870 werkte Leonard van Nistelrooy (Oss) aan het orgel en de eerste grondige revisie werd pas in 1925 door Verschueren uit Heythuysen uitgevoerd.
In 1965 besloot men de oude waterstaatskerk te slopen. Het orgel werd daarop gedemonteerd en in 1970 na restauratie door de fa. Gebrs. Vermeulen (Weert) in de nieuwe kerk opgesteld. Het instrument werd daarbij op het gelijkvloers opgesteld en één van de spaanbalgen werd in de onderkast geplaatst. Er werden nieuwe frontpijpen vervaardigd en bovendien werden de bekers van het groot oktaaf van de Trompet vervangen, net als de verwormde houten pijpen van de Prestant 8’. Bovendien werd de orgelkast opnieuw geschilderd.
Nadat de kerk in Oijen aan de eredienst onttrokken was is het Smits-orgel aan de Lambertus-parochie in Helmond geschonken. Het orgel is daar in functie als koororgel en werd in het transept van de Lambertuskerk opgesteld. De overplaatsing werd door Verschueren Orgelbouw uitgevoerd en daarbij werd het instrument schoongemaakt en nagezien. Bij de plaatsing in Helmond is de orgelkast opnieuw geschilderd waarbij aansluiting is gezocht bij het interieur van de Lambertuskerk. Dit werk werd uitgevoerd door studenten van de afdeling decoratie- en restauratieschilder van het LucasCollege uit Boxtel. Het instrument werd op 30 november 2025 feestelijk in gebruik genomen.